Με ελλειματική Δημόσια Διοίκηση, χτίζουμε στην άμμο

Τάκης Λαϊνάς
plainas@reporter.gr

Γυρίσαμε όχι μόνο σελίδα, αλλά μάλλον ανοίξαμε καινούριο τόμο. Ατενίζουμε ένα μέλλον, το οποίο, η συντριπτική πλειοψηφία αυτών που μας έφερε ως εδώ, τώρα μας λέει πως θα είναι ένα μέλλον βιώσιμο και σίγουρο. Ξεκινάμε ( ξεκινάνε δηλαδή και εμείς ακολουθούμε στηρίζοντας) να φτιάξουμε μία νέα Ελλάδα. Προσωπικά δεν έχω αμφιβολία, πως θα τα καταφέρουμε. Με μία προϋπόθεση. Όσοι μας έφεραν ως εδώ να πάνε σιγά σιγά σπίτι τους αντί να μας κάνουν μαθήματα είτε από τηλεοράσεως, είτε αρθρογραφώντας. Και όσοι έχουν απομείνει από εκείνη τη μεταπολιτευτική φουρνιά, που έχουν την λιγότερη ευθύνη και σήμερα αποδεδειγμένα, κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα, και να περισώσουν ότι απόμεινε, καλά θα κάνουν να επιταχύνουν τις προσπάθειες τους και να προχωρήσουν σε βαθύτερες τομές και μεταρρυθμίσεις.
Καλώς η κακώς μέχρι σήμερα οι προσπάθειες αναλώθηκαν στην οικονομία. Από αύριο όμως η πλεύση πρέπει να αλλάξει. Τα της οικονομίας, τα μάθαμε, τα χορτάσαμε. Καιρός να ακούσουμε για τα της Δικαιοσύνης, τα της Δημόσιας Διοίκησης, τα Παιδείας, τα της Υγείας και για πολλά άλλα.
Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να γίνει πολύ πιο αυστηρός ο δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας όσον αφορά τις ποινές για τους επίορκους. Να ξέρουν για παράδειγμα πως άμα πιαστούν μπορεί να χάσουν ακόμη και τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες.
Άμεσης προτεραιότητας, είναι η ριζική αναδιοργάνωση της Δικαιοσύνης. Μπορεί τώρα με το πάγωμα των προσλήψεων και την περικοπή των δαπανών, να μην είναι εύκολο να ενισχυθεί ο αριθμός των δικαστών, ωστόσο με τον Καλλικράτη, πολλοί που περισσεύουν μπορούν να ενισχύσουν το διοικητικό προσωπικό, ώστε όταν βγαίνει μια απόφαση να καθαρογράφεται και να κοινοποιείται έγκαιρα. Δισεκατομύρια κοστίζουν οι καθυστερήσεις της Διοικητικής Δικαιοσύνης για παράδειγμα.
Πολλοί από αυτούς μπορούν να μεταταχθούν στα νοσοκομεία ώστε να απαλλαχθούν οι γιατροί από γραφειοκρατικά καθήκοντα. Ακόμη και σχολεία μπορούν να στελεχώσουν ώστε αφού εκπαιδευθούν να εκτελούν καθήκοντα γραμματείας προκειμένου να απεμπλακούν οι καθηγητές. Γιατί στα ιδιωτικά σχολεία να υπάρχουν γραμματείες και όχι στα δημόσια;
Η Δημόσια Διοίκηση πρέπει τάχιστα να μηχανογραφηθεί σε ενιαίο σύστημα. Να μην τρέχει ο κοσμάκης ή οι επιχειρήσεις να βγάζουν πιστοποιητικά, αλλά ο κάθε υπάλληλος στον οποίο απευθύνονται, να μπορεί από τον υπολογιστή του να ελέγχει επι τόπου την κάθε αίτηση, μέσα σε δευτερόλεπτα. Αν χρωστάς, φόρο, αν χρωστάς ασφαλιστικές εισφορές, αν έχεις καταδικαστεί, αν είσαι φυγόδικός και πολλά άλλα. Στη Μεγάλη Βρετανία, έτσι γίνεται από δεκαετίες
Πως θα υπάρξει ανάπτυξη, όταν η οποιαδήποτε επιχειρηματική προσπάθεια κινδυνεύει να πνιγεί για μία ακόμη φορά στην γραφειοκρατία; Τα νομοσχέδια από μόνα τους δεν φέρνουν την άνοιξη. Χρειάζονται διοικητική υποστήριξη. Χρειάζεται να αποδίδονται ευθύνες σε όσους κωλυσιεργούν. Από το πρωτόκολλο ως τον τμηματάρχη που δεν φρόντισε το τμήμα του να παρέχει έγκαιρα υπηρεσίες ποιότητας. Για ποιά υγιή ανάπτυξη μιλάμε, όταν η διεφθαρμένη Δημόσια Διοίκηση, αφήνει αυτόν που δεν πληρώνει εισφορές να παράγει "φθηνότερα" από αυτόν που πληρώνει στην ώρα του εισφορές και φόρους και τώρα πνίγεται από έλλειψη ρευστότητας κινδυνεύοντας να βάλει λουκέτο;

Στην περίπτωση μας, χρειάζεται μία Δημόσια Διοίκηση, που θα κινείται γρήγορα παρέχοντας άμεσα υπηρεσίες. Μερικά αυτονόητα που δυστυχώς έως σήμερα ακούγονται ως όνειρα θερινής νυκτός. Οι εργαζόμενοι να παίρνουν τη σύνταξη τους αμέσως και όχι μετά από πέντε μήνες. Οι ασθενείς να λαμβάνουν περίθαλψη άμεσα και να μην περιμένουν μήνες πριν καν εξετασθούν σε κάποιο Νοσκομείο, ή να περιμένουν ουρά στο ΙΚΑ για να ανακαλύψουν ότι ο γιατρός "έπεσε σε κίνηση" και θα αργήσει καμμιά ωρίτσα. Οι αισχοκερδείς να ανακαλύπτονται και να τιμωρούνται γρήγορα και παραδειγματικά.

Ότι οικονομικά μέτρα και να πάρουμε, εάν δεν υπάρξει ριζική αναδιάρθρωση της Δημόσιας Διοίκησης, θα πάνε χαμένα. Η πραγματική και ουσιαστική διαχείριση, κάθε πόρου γίνεται από την Δημόσια Διοίκηση. Εάν εξακολουθήσει να είναι ελλειμματική τότε και το νέο οικοδόμημα που προσπαθούμε στήσουμε θα οικοδομηθεί σε κινούμενη άμμο.

Στα οικονομικά μπορεί να πέσουμε και λίγο έξω. Λίγο έπεσε η κατανάλωση και δεν εισπράξαμε όσα υπολογίζαμε. Λίγο αυξήθηκαν τα ελλείμματα των ταμείων γιατί πολλοί έσπευσαν να συνταξιοδοτηθούν. Λίγο ο τουρισμός δεν προσέδωσε τα αναμενόμενα γιατί ακόμη η διεθνής κρίση κρατάει όσους ήθελαν να επισκεφτούν την χώρα μας κουμπωμένους. Εύλογες δικαιολογίες. Στο να πέσουμε όμως έξω όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης αφενός δεν υπάρχει καμία και αφετέρου σε καμμιά δεκαριά χρόνια να ετοιμαζόμαστε για νέα "βίαια" προσαρμογή. Δεν το λέω εγώ. Το λέει η εμπειρία μας, οταν το 80 και το 90 άφησαμε στο έλεος μιας ανίκανης διοίκησης τα προηγούμενα δημοσιονομικά και σταθεροποιητικά προγράμματα.